Περπάτημα και ποδήλατο, μετακινήσεις εξαρτώμενες από την ανθρώπινη αντοχή, είναι προφανώς βολικές κυρίως για μικρές αποστάσεις. Ενσωματώνοντας ακόμη και σχετικά σύντομες περιόδους άσκησης, κατά τις καθημερινές μετακινήσεις, φαίνεται να προσφέρουν σημαντικά οφέλη στην υγεία, σύμφωνα με μια νέα μελέτη από το Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας στο Chapel Hill που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Archives of Internal Medicine. Το Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας στο Chapel Hill θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα ερευνητικά πανεπιστήμια του κόσμου.
Οι ερευνητές μελέτησαν τα επίπεδα της υγείας και της φυσικής κατάστασης δραστήριων ανθρώπων, που περπατούν ή χρησιμοποιούν ποδήλατο για να πάνε στην εργασία τους, σε σχέση με ανθρώπους που χρησιμοποιούν το αυτοκίνητο ή τα μέσα μαζικής μεταφοράς.
Σύμφωνα με τη μελέτη, οι άνδρες και οι γυναίκες που σχετίζονταν με την ενεργητική μετακίνηση (active commuting), δηλαδή τη σωματική άσκηση όπως ποδηλασία ή περπάτημα ως τρόπος μετακίνησης προς και από την εργασία, είχαν καλύτερες επιδόσεις στα τεστ φυσικής κατάστασης, σε σχέση με εκείνους που χρησιμοποιούσαν κάποιο μέσο μεταφοράς. Επιπλέον οι άνδρες είχαν χαμηλότερα ποσοστά παχυσαρκίας, καλύτερα επίπεδα των τριγλυκεριδίων, αρτηριακής πίεσης και ινσουλίνης σε σχέση με τις γυναίκες. Όπως σημειώνει η Penny Gordon-Larsen, επικεφαλής της μελέτης που διεξήχθη από το Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνα, «δεν γνωρίζουμε τον ακριβή λόγο που οι γυναίκες δεν αποκομίζουν τα ίδια οφέλη με τους άνδρες, παρόλα αυτά μπορούμε να υποθέσουμε ότι δεν ασκούνται το ίδιο έντονα ή μετακινούνται σε μικρότερες αποστάσεις. Όμως καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι και στα δυο φύλα, βλέπουμε σημαντικά οφέλη στην υγεία τους με την ενεργητική μετακίνηση».
Η έρευνα…
Στην έρευνα συμμετείχαν 2.364 ενήλικες (άνδρες και γυναίκες), οι οποίοι εργάζονταν εκτός σπιτιού. Η μελέτη διεξήχθη από το 2005 έως και το 2006, κατά την οποία ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να αναφέρουν το χρόνο και την απόσταση που διανύουν στις μετακινήσεις τους, καθώς επίσης με ακρίβεια το ποσοστό που χρησιμοποιούν κάποιο μεταφορικό μέσο ή ποδήλατο ή περπάτημα ως τρόπο μετακίνησης προς και από την εργασία τους. Επιπλέον καταγράφηκε το βάρος, το ύψος, τυχόν προβλήματα υγείας και το επίπεδο φυσικής κατάστασης (τεστ κοπώσεως).
Τέλος, τους δόθηκε να φορέσουν ένα επιταχυνσιόμετρο για ένα διάστημα τεσσάρων ημερών, προκειμένου να καταγράψουν τις κινήσεις τους και τα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας. Το επιταχυνσιόμετρο είναι μια ηλεκτρομηχανική συσκευή που έχει την ικανότητα να μετρά δυνάμεις επιτάχυνσης.
Τα βασικά συμπεράσματα...
Η μέση διάρκεια της ενεργητικής μετακίνησης για τους άνδρες ήταν 20 λεπτά και για τις γυναίκες 17 λεπτά. Ωστόσο, λιγότεροι από δύο στους 10 (16,7%) από τους συμμετέχοντες, χρησιμοποίησαν οποιοδήποτε μέσο ενεργητικής μετακίνησης για να φτάσουν στο χώρο της εργασίας τους. Τα αποτελέσματα προστίθενται στις ήδη υπάρχουσες αποδείξεις, ότι το περπάτημα ή η ποδηλασία ως τρόπος μετακίνησης προς και από την εργασία, σχετίζονται θετικά με την υγεία του καρδιαγγειακού μας συστήματος, τη φυσική κατάσταση, την παχυσαρκία, την αρτηριακή πίεση και το διαβήτη.
Από την άλλη πλευρά, η έλλειψη ποδηλατικών λωρίδων, πεζοδρομίων και μονοπατιών για περπάτημα έχουν αρνητική επίδραση στην απόφαση των ανθρώπων να υιοθετούν αυτού του είδους την άσκηση. Τα ευρήματα αυτής της μελέτης, αλλά και πολλών άλλων σχετικών ερευνών, παρέχουν τη βάση για την ανάπτυξη στρατηγικών που να στοχεύουν στην υιοθέτηση προτύπων ενεργητικής μετακίνησης σε επίπεδο πληθυσμού. Σήμερα δυστυχώς, οι πεζοί, είναι ανίσχυροι και ευάλωτοι απέναντι στη δυναμική των μηχανικών μέσων.
Τι ισχύει στην Ελλάδα
- Οι εργαζόμενοι άνδρες περπατούν πολύ λίγο σε σχέση με τις εργαζόμενες γυναίκες, διότι οι τελευταίες έχουν και την ευθύνη των καθημερινών αγορών. Επιπλέον, το αυτοκίνητο της οικογένειας το οδηγούν οι πρώτοι.
- Οι εργαζόμενοι, άνδρες και γυναίκες, σε ποσοστό 93%, πηγαίνουν στη δουλειά τους στην Αθήνα με κάποιο μηχανικό μέσο. Πρόκειται για ένα πρόβλημα που η πηγή του είναι η ίδια η οργάνωση γενικά της ελληνικής πόλης, της οποίας οι κάτοικοι διαθέτουν ελάχιστη ευελιξία ως προς την αγορά εργασίας.
- Στην Αθήνα μόνο το 53% των εργαζόμενων φτάνει με τα πόδια στο μετρό ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στο Παρίσι είναι 95% λόγο του ότι ανήκουν σε μια πόλη φιλική στον πεζό.
- Τα παρκαρισμένα πάνω στα πεζοδρόμια αυτοκίνητα και μοτοσυκλέτες, τα περίπτερα και τα εκτιθέμενα εμπορεύματα, οι σπασμένες πλάκες και οι λακκούβες, κυριαρχούν στις εικόνες του δρόμου της ελληνικής πόλης. Πρόκειται για εμπόδια που επηρεάζουν σημαντικά την ταχύτητα του πεζού.
- Πολύ πιο σοβαρή είναι η επίπτωση στην ασφάλεια και το κοινωνικό περιβάλλον: το πολύ στενό πεζοδρόμιο υποχρεώνει α) τον πεζό να χρησιμοποιεί και το οδόστρωμα, κάτι που είναι εξαιρετικά επικίνδυνο σε μεγάλους δρόμους και β) δυο άτομα που είναι μαζί να περπατούν χωριστά.
Επιπλέον λόγοι που είναι καλό να περπατάτε ή να πηγαίνετε με το ποδήλατο στη δουλειά σας είναι:
- Εξαιρετικά πιο οικονομικό από το αυτοκίνητο
- Λέτε αντίο στην κυκλοφοριακή συμφόρηση
- Δεν μολύνετε το περιβάλλον με εκπομπές ρύπων
- Ξεχνάτε τον εφιάλτη του παρκινγκ
- Αποτελείτε παράδειγμα στους συνανθρώπους σας και ιδιαίτερα στους νεότερους
- Για ορισμένες περιπτώσεις, ταχύτεροι τρόποι από τη δημόσια συγκοινωνία, ακόμη και από το αυτοκίνητο.
Βιβλιογραφία: Gordon-Larsen P, Boone-Heinonen J, Sidney S, Sternfeld B, Jacobs DR Jr, Lewis CE. Active commuting and cardiovascular disease risk: the CARDIA study. Department of Nutrition, School of Public Health, University of North Carolina at Chapel Hill, Carolina Population Center, Chapel Hill. 2009 Jul 13;169(13):1216-23 Δημητρίου, Δ. (2005), Έρευνα επιβατών στο μετρό της Αθήνας, Διπλωματική Εργασία στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα του Ανοικτού Πανεπιστημίου. Χρονόπουλος, Γ. (2006), Περπάτημα – Ποιοτικές και Ποσοτικές προσεγγίσεις, Διπλωματική εργασία στο Μεταπτυχιακό Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών