myDiatrofi

Καλά λιπαρά για επιτυχημένη γήρανση

Γράφτηκε από τον  Κατηγορία: Λίπη-Έλαια
kala_lipara_gia_epityximeni_giransi

Τα γενέθλιά μας είναι μία πολύ σημαντική επέτειος που ενώ βέβαια γιορτάζεται, μπορεί να μας προκαλέσει και θλίψη καθώς μας υπενθυμίζει πως μεγαλώνουμε, πως ο χρόνος περνάει.
Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο βρετανικό ιατρικό περιοδικό British Medical Journal (Journal BMJ) το 2012, αναφέρει ότι η ικανότητα μνήμης και συλλογισμού μπορεί να ξεκινήσει να επιδεινώνεται από την ηλικία των 45 ετών.  
Η διαδικασία της γήρανσης προκαλείται καθημερινά σε ολόκληρο το ανθρώπινο σώμα και σχετίζεται με μια σειρά από παράγοντες, όπως το οξειδωτικό στρες, η γλυκοζηλίωση, η βράχυνση των τελομερών (το DNA στο τέλος των χρωμοσωμάτων), η χρονολογική ηλικία (μέτρηση του χρόνου ζωής ενός ατόμου), η γενετική και ο τρόπος ζωής.
Η φθορά των οργάνων και του δέρματος με το πέρασμα του χρόνου, είναι ένα αναπόφευκτο μέρος της ζωής.
Η γήρανση λαμβάνει χώρα στις δομές βαθιά στο εσωτερικό των κυττάρων που ονομάζονται τελομερή. Τα τελομερή είναι ειδικές αλληλουχίες DNA στα άκρα των χρωμοσωμάτων που προστατεύουν το DNA. Φανταστείτε ότι μοιάζουν με τις πλαστικές άκρες (κάλυμμα) των κορδονιών από τα παπούτσια που εμποδίζουν τον εκφυλισμό των χρωματοσωμάτων και την αλλοίωση του DNA και επιτρέπουν στα κύτταρα να συνεχίζουν να αντιγράφονται και να διαιρούνται.
Καθώς τα κύτταρα σας αναπαράγονται, τα τελομερή μικραίνουν σε μέγεθος με την πάροδο του χρόνου. Και όσο τα τελομερή μικραίνουν μπορεί να κάνουν τα κύτταρα να δυσλειτουργούν και εν τέλει να πεθαίνουν.
Σύμφωνα με τον γενετιστή Richard Cawthon και τους συνεργάτες του από το Τμήμα Επιστημών Υγείας του πανεπιστημίου της Γιούτα, τα μικρότερα τελομερή σχετίζονται με συντομότερες ζωές. Στην έρευνα, μεταξύ ατόμων ηλικίας άνω των 60 ετών, εκείνοι που είχαν με μικρότερα τελομερή είχαν τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από καρδιακή νόσο και οκτώ φορές περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από μολυσματικές ασθένειες.
Από διάφορες έρευνες προκύπτει το συμπέρασμα ότι μπορούμε σε κάποιο βαθμό να ελέγξουμε τη γήρανση.
Σε μια μελέτη του 2010 που περιλάμβανε μια ομάδα ανθρώπων με στεφανιαία νόσο, φάνηκε ότι εκείνοι που είχαν υψηλότερη συγκέντρωση ω-3 λιπαρών οξέων (EPA και DHA) στον οργανισμό τους είχαν επίσης βραδύτερο ρυθμό σμίκρυνσης των τελομερών για περισσότερα από 5 χρόνια.
Καταναλώνοντας καλά λίπη και έλαια, προμηθεύουμε τον οργανισμό μας με απαραίτητα λιπαρά οξέα που το σώμα μας δεν είναι σε θέση να παράγει μόνο του και τα οποία είναι εξαιρετικά σημαντικά για την πρόληψη της γήρανσης. Τα τρόφιμα με καλά λιπαρά παρέχουν επίσης τις λιποδιαλυτές βιταμίνες A, D, E και K σε όλο το σώμα, οι οποίες είναι πολύ απαραίτητες θρεπτικές ουσίες για τα κύτταρα του δέρματος και κατ’ επέκταση για μια υγιή επιδερμίδα!
Συμπεριλαμβάνοντας τακτικά στη διατροφή σας, τα ακόλουθα λίπη και έλαια, θα σας αποτρέψουν από την πρόωρη γήρανση και θα σας προσφέρουν απεριόριστη ενέργεια.

  • λιπαρα ψαριαΤα λιπαρά ψάρια είναι πλούσια σε ω-3 λιπαρά οξέα, τα οποία συμβάλουν στη διατήρηση υγιών επιπέδων της χοληστερόλης, των τριγλυκεριδίων, της πίεσης του αίματος και των αιμοφόρων αγγείων. Ψάρια πλούσια σε ω-3 λιπαρά οξέα είναι ο σολομός, ο τόνος, το σκουμπρί, οι σαρδέλες, η ρέγκα και η τσιπούρα.
  • λινελαιοΤο λινέλαιο είναι επίσης πλούσιο σε ω-3 λιπαρά οξέα και αποτελείται από 57% α-λινολενικό οξύ. Καμία άλλη φυτική πηγή δεν περιέχει τόσο μεγάλη ποσότητα α-λινολενικού οξέος. Μάλιστα, το λινέλαιο που παράγεται με τη μέθοδο της ψυχρής πίεσης από λιναρόσπορο, έχει 56% περιεκτικότητα σε ω-3 και 16% σε ω-6 λιπαρά οξέα. Το σημείο καπνού του λινελαίου είναι 107 °C.
  • λαδι καρυδαςΤο λάδι καρύδας είναι πλούσιο σε λαυρικό οξύ, το οποίο είναι γνωστό για τις αντιικές, αντιβακτηριακές και αντιμυκητιακές, λειτουργεί ως αντιοξειδωτικό. Το παρθένο λάδι καρύδας είναι πολύ πλούσιο σε αντιοξειδωτικά στοιχεία, που διεισδύουν στις βαθύτερες στιβάδες της επιδερμίδας, προστατεύοντας το δέρμα από τη δημιουργία ελεύθερων ριζών. Η μόνη προϋπόθεση είναι να είναι βιολογικό λάδι καρύδας ανεπεξέργαστο, παρθένο, ψυχρής έκθλιψης. Στο παρελθόν είχε ενοχοποιηθεί για τη μεγάλη περιεκτικότητα του σε βλαβερά κορεσμένα λιπαρά, πράγμα το οποίο πλέον σύμφωνα με τις πρόσφατες έρευνες που έχουν γίνει δεν ισχύει. Κάποια προϊόντα περιείχαν μερικώς υδρογονωμένο λάδι καρύδας. Η διαδικασία υδρογόνωσης αποβάλλει όλων των ειδών τα ωφέλιμα πράγματα από το λάδι καρύδας, συμπεριλαμβανομένων των απαραίτητων λιπαρών οξέων και των αντιοξειδωτικών. Το σημείο καπνού του λαδιού καρύδας είναι 204 °C.
  • ελαιολαδοΤο ελαιόλαδο έχει αναγνωριστεί προ πολλού για τα καταπληκτικά οφέλη του στην υγεία και την ομορφιά. Το ελαιόλαδο περιέχει υψηλά επίπεδα μονοακόρεστων λιπαρών οξέων και αντιοξειδωτικών που έχουν αντιφλεγμονώδη επίδραση στον οργανισμό. Είναι μια εξαιρετική πηγή βιταμίνης Ε, η οποία είναι ένα από τα πιο ισχυρά αντιοξειδωτικά για την εξουδετέρωση των ελεύθερων ριζών και την αποτροπή της πρόωρης γήρανσης. Το καλύτερο ελαιόλαδο για κατανάλωση είναι το έξτρα παρθένο ψυχρής έκθλιψης. Το σημείο καπνού του ελαιόλαδου είναι 191 °C.
  • λαδι αβοκαντοΤο λάδι αβοκάντο (αβοκαντέλαιο) έχει ιδιαίτερα υψηλή περιεκτικότητα σε β-καροτένιο, λουτεΐνη, βιταμίνες Β6, C, Ε, Κ, σελήνιο, ψευδάργυρο, φυλλικό οξύ, κάλιο, γλουταθειόνη. Επίσης, το αβοκάντο είναι πλούσιο σε μονοακόρεστα λίπη, ω-3 και ω-6 λιπαρά οξέα, προσφέροντας στον οργανισμό σημαντικά οφέλη. Μάλιστα, το λάδι αβοκάντο έχει ένα εξαιρετικό προφίλ λιπαρών οξέων που αποτελείται από 70,6% μονοακόρεστα λιπαρά οξέα, 1% ω-3 λιπαρά οξέα, 12,5% ω-6 λιπαρά οξέα και μόλις 11,6% κορεσμένα λιπαρά οξέα. Το ελαφρύ άρωμα του αβοκάντο και η φρουτώδης γεύση του σίγουρα θα σας τραβήξει την προσοχή, καθώς το προσθέτετε σε κρέας ή σαλάτες. Το σημείο καπνού του λαδιού αβοκάντο είναι 204 °C.

Ενσωματώστε στη διατροφή σας με μέτρο (λόγω θερμίδων) ορισμένα από τα παραπάνω λίπη και θα μείνετε απόλυτα υγιείς και ικανοποιημένοι με τα αποτελέσματα. Γιατί κύριο χαρακτηριστικό της έννοιας της επιτυχούς γήρανσης, είναι η διατήρηση της λειτουργικής ικανότητας, δηλαδή της ικανότητας του ατόμου να διατηρεί τη ζωτικότητά του, να παραμένει λειτουργικός, ανεξάρτητος και αυτόνομος στο χώρο του, και να διατηρεί τις καθημερινές του δραστηριότητες.

Βιβλιογραφία:

Archana Singh-Manoux, Mika Kivimaki, M Maria Glymour, Alexis Elbaz, Claudine Berr, Klaus P Ebmeier, Jane E Ferrie, Aline Dugravot. Timing of onset of cognitive decline: results from Whitehall II prospective cohort study. BMJ 2012; 344:d7622

Dellara F. Terry, Vikki G. Nolan, Stacy L. Andersen, Thomas T. Perls, and Richard Cawthon. Association of Longer Telomeres With Better Health in Centenarians. J Gerontol A Biol Sci Med Sci. Aug 2008; 63(8): 809–812.

Farzaneh-Far R, Lin J, Epel ES, Harris WS, Blackburn EH, Whooley MA. Association of marine omega-3 fatty acid levels with telomeric aging in patients with coronary heart disease. JAMA. 2010 Jan 20;303(3):250-7.

Τόνι Νζέιμ

Διαιτολόγος-Διατροφολόγος

Προφίλ