myDiatrofi

Η άμμος (λάσπη) ή πέτρες στα νεφρά (νεφρολιθίαση) μπορεί να σχηματιστούν σε οπουδήποτε σημείο του ουροποιητικού συστήματος. Οι περισσότερες πέτρες περιέχουν ενώσεις ασβεστίου. Οι πέτρες στα νεφρά μπορούν να είναι μικρές και να περάσουν απαρατήρητες από το ουροποιητικό σύστημα, αλλά μια πέτρα μπορεί να αυξηθεί σε ικανοποιητικό μέγεθος (συνήθως τουλάχιστον 3 mm) και να μπλοκάρει τη ροή των ούρων προκαλώντας αφόρητο πόνο, αν «ταξιδεύει» στους σωλήνες του ουροποιητικού συστήματος. Περίπου το 80% των ατόμων με πέτρες στα νεφρά είναι άνδρες λόγω της μεγαλύτερης ουρήθρας.

Πέτρες στα νεφρά αντιμετώπιση
Η ιατρική αντιμετώπιση για τις πέτρες στα νεφρά περιλαμβάνει απομάκρυνση των λίθων, εάν αυτοί δεν απεκκριθούν αυτόματα, χορήγηση αναλγητικών για τον πόνο που σχετίζεται με τους λίθους και θεραπεία οποιουδήποτε προϋπάρχοντος αιτιολογικού παράγοντα, όπως λοιμώξεις του ουροποιητικού, απόφραξη ή ποδάγρα (υπερβολική παραγωγή ουρικού οξέος).

Πέτρες στα νεφρά αιτίες και διατροφικοί παράγοντες
Η κύρια αιτία των λίθων στα νεφρά είναι η έλλειψη νερού. Πέτρες συνήθως έχουν βρεθεί σε εκείνους που πίνουν λιγότερο από οκτώ με δέκα ποτήρια νερό την ημέρα.
Επίσης η υψηλή πρόσληψη ζωικής πρωτεΐνης, το νάτριο, τα εξευγενισμένα σάκχαρα (επεξεργασμένα), η φρουκτόζη, το σιρόπι καλαμποκιού υψηλής φρουκτόζης, ο χυμός γκρέιπφρουτ, ο χυμός μήλου και τα οξαλικά οξέα (Τροφές πλούσιες σε οξαλικά είναι τα φιστίκια, οι σοκολάτες και το τσάι). Η αυξημένη κατανάλωση ασβεστίου και κυρίως συμπληρώματος. Η φθορίωση του πόσιμου νερού. Η υπερβολική πρόσληψη βιταμίνης C.

Πέτρες στα νεφρά και διατροφή
Οι στόχοι της διατροφικής εκπαίδευσης είναι να επιτευχθεί παραγωγή αραιωμένων ούρων, στα οποία οι λίθοι είναι δύσκολο να καθιζάνουν, να περιοριστεί η πρόσληψη διαιτητικών ουσιών που συμμετέχουν στο σχηματισμό λίθων και να προωθηθεί η κινητικότητα η οποία ελαττώνει την ελευθέρωση ασβεστίου από τα οστά.

Μετρήστε την ποσότητα υγρών που καταναλώνονται συνήθως και εκτιμήστε κατά πόσο υπάρχει ιστορικό προηγούμενου σχηματισμού λίθων. Θα πρέπει, εάν αυτό είναι δυνατό, να αναλύει κανείς τη σύνθεση των λίθων που αποβάλλονται.
Πίνετε πολλά υγρά και κυρίως νερό εμφιαλωμένο. Η κατανάλωση υγρών θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 40-50 ml ανά κιλό σωματικού βάρους ημερησίως, ώστε να παράγονται αραιωμένα ούρα, γεγονός που μειώνει τον κίνδυνο σχηματισμού λίθων. Στην περίπτωση υπερκυστινουρίας (4 λίτρα νερό την ημέρα).
Η χρήση νερού θα πρέπει να ενθαρρύνεται, αλλά επίσης οι χυμοί και το τσάι με βότανα μπορούν να παρέχουν κάποια ποσότητα υγρών. Περιορισμός κατανάλωσης αναψυκτικών, τα οποία περιέχουν φωσφορικό οξύ.
Τα άτομα που έχουν χάσει τις αισθήσεις τους χρειάζονται τη λήψη αρκετών υγρών μέσω ενός καθετήρα σίτισης ή μέσω ενδοφλέβιας χορήγησης, ώστε να παράγονται αραιωμένα ούρα.

Οι περισσότεροι λίθοι περιέχουν ενώσεις του ασβεστίου, συνήθως ασβέστιο και οξαλικά και περιορισμός των παραγόντων αυτών στη διατροφή μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με ευαισθησία να μειώσουν την πιθανότητα σχηματισμού λίθων.
Περιορίστε το ασβέστιο της διατροφής σε περίπου 400 mg ημερησίως. Περιορίστε τα γαλακτοκομικά προϊόντα σε περίπου μία μερίδα ημερησίως (1 φλιτζάνι γάλα ή γιαούρτι ή 30 γρ. τυρί) και τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά επίσης σε μία μερίδα ημερησίως.

Αποφύγετε υψηλές δόσεις (1 γρ. ή περισσότερο την ημέρα) βιταμίνης C, καθότι η βιταμίνη αυτή παράγει οξαλικά όταν μεταβολίζεται.

Περιορίστε την κατανάλωση ζωικής πρωτεΐνης σε 80-120γρ. κρέας την ημέρα 2-3 φορές την εβδομάδα. 100-120γρ. ψάρι την ημέρα 1-2 φορές την εβδομάδα.

Αυξήστε την πρόσληψη τροφών με κιτρικό. Το κιτρικό άλας το βρίσκουμε στην λεμονάδα και την πορτοκαλάδα, την μπανάνα, τα βερίκοκα, το καρπούζι, το ψάρι και το γιαούρτι. Φροντίστε να προσθέτετε φρέσκο χυμό από μισό λεμόνι, σε κάθε ποτήρι νερό που πίνετε κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Αποφύγετε την αυστηρή χορτοφαγία, το αλκοόλ και τα λιπαρά τρόφιμα.

Περιορίστε την πρόσληψη νατρίου (αλατιού) σε λιγότερο από 2.300 mg ανά ημέρα. Εναλλακτική επιλογή είναι και τα σκευάσματα με χαμηλή περιεκτικότητα σε νάτριο (υποκατάστατα αλατιού). Τροφές πλούσιες σε νάτριο: αλλαντικά, σάλτσες, τουρσιά, παστά, κονσέρβες, ξηρούς καρπούς αν είναι αλατισμένοι, σούπες, λουκάνικα, τυριά, κρέας, ελιές, πατατάκια, αλλά και όλα τα τυποποιημένα προϊόντα. Δώστε προσοχή στις ετικέτες όσον αφορά στην περιεκτικότητά τους σε νάτριο.

Αποφύγετε τροφές που περιέχουν οξαλικά όπως είναι το κακάο, η σοκολάτα, το πράσινο ή μαύρο τσάι, τα ροδάκινα, τα μούρα (εκτός από τις cranberries), οι τομάτες, το σέλινο, τα φασόλια (ξηρά, μαγειρεμένα και πράσινα), τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά (σπανάκι, kale και collards), το τόφου και άλλα προϊόντα σόγιας, τους σπόρους του σιταριού, τα φιστίκια, το φυστικοβούτυρο, τα αμύγδαλα και τα αράπικα φιστίκια.

«Στάχτη» από τις τροφές. Οι τροφές μεταβολίζονται στο σώμα σε όξινη ή αλκαλική «στάχτη» ή τελικά προϊόντα. Το αρχικό ρΗ ενός φαγητού δεν έχει απολύτως καμιά σχέση με την οξύτητα ή την αλκαλικότητα των τελικών προϊόντων αυτού. Τροφές που δίνουν αλκαλική στάχτη χρησιμοποιούνται μερικές φορές για να βοηθήσουν στην οξέωση των ούρων και να εμποδίσουν την καθίζηση των λίθων ασβεστίου. Τα όξινα ούρα, επίσης, αναστέλλουν την ανάπτυξη βακτηρίων στην ουροδόχο κύστη και η πρόληψη των λοιμώξεων του ουροποιητικού συστήματος μειώνει τον κίνδυνο σχηματισμού λίθων. Αντίθετα, οι τροφές που παράγουν αλκαλική στάχτη χρησιμοποιούνται μερικές φορές για την εξουδετέρωση του ουρικού οξέος και την αναστολή του σχηματισμού λίθων κυστεΐνης, που είναι λιγότερο συχνοί από τους λίθους ασβεστίου. Τα άτομα επιλέγουν τα περισσότερα φαγητά τους από τις κατηγορίες των τροφών που παράγουν όξινη ή αλκαλική στάχτη, ανάλογα με τις ανάγκες. Συνηθίζεται τελευταία να χορηγούνται φάρμακα για την αλλαγή του pH των ούρων, αλλά συχνά επίσης συνιστώνται δίαιτες που παράγουν όξινη ή αλκαλική στάχτη.
Τροφές που παράγουν όξινη στάχτη: κρέας, ολόκληρα σπόρια, αυγά, τυρί, cranberries, δαμάσκηνα και ροδάκινα.
Τροφές που παράγουν αλκαλική στάχτη: γάλα, λαχανικά, φρούτα εκτός από cranberries, δαμάσκηνα και ροδάκινα.

Ενθάρρυνση της κινητικότητας
Όποτε είναι δυνατό, τα άτομα θα πρέπει να κάνουν ασκήσεις με βάρη. Η ένταση που ασκείται σε τέτοιου είδους ασκήσεις βοηθάει να ανασταλεί η υπερκαλιναιμία που προκαλείται από την ελευθέρωση του ασβεστίου από τα οστά. Είναι εξαιρετικά σημαντικό για τους θεραπευτές στα νοσηλευτικά ιδρύματα χρόνιας αποθεραπείας να γνωρίζουν το πρόβλημα αυτό και να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε οι ασθενείς να αρχίσουν να ασκούνται.

Συμπληρώματα
Δίαιτα με περιορισμό ασβεστίου: καθημερινό συμπλήρωμα που παρέχει τις RDA ριβοφλαβίνης.
Δίαιτα που παράγει όξινη στάχτη: καθημερινό συμπλήρωμα που παρέχει τις RDA βιταμινών C και Α, καθώς και φυλλικού οξέος.