myDiatrofi

Καρπούζι: θερμίδες, ιδιότητες και θρεπτικά συστατικά

Γράφτηκε από τον  Κατηγορία: Φρούτα
karpoyzi-thermides-idiotites-kai-threptika-systatika

Το καρπούζι έχει πολλές ευεργετικές ιδιότητες και θρεπτικά συστατικά όπως βιταμίνη C και βιταμίνες B, περιέχει μεγάλη ποσότητα νερού και λίγες θερμίδες, μόνο 30 θερμίδες ανά 100 γρ. Το καρπούζι είναι ένα άλλο ακόμα αγαπημένο καλοκαιρινό φρούτο για πολλούς από εμάς καθώς μας δροσίζει και μας ξεδιψάει και έτσι μας δίνει μεγάλη ευχαρίστηση η κατανάλωση του. Τα καρπούζια είναι μεγάλα φρούτα, στρογγυλά ή οβάλ, που ζυγίζουν μέχρι και 12 κιλά. Έχουν φλούδα σκουροπράσινη ή πιο ανοιχτή με ρίγες και σάρκα ροζ ή κόκκινη με μεγάλα, μαύρα, επίπεδα κουκούτσια που τρώγονται.
Σήμερα υπάρχουν στην αγορά και μικρά καρπούζια που ζυγίζουν από 2,5-4,5 κιλά. Τέτοια είναι τα Sugar Baby, στρογγυλά και γλυκά καρπούζια με σκουροπράσινη φλούδα και κόκκινη σάρκα. Τα καρπούζια της ποικιλίας Tiger έχουν ανοιχτοπράσινη φλούδα με έντονες ρίγες, κίτρινες ή πράσινες, όπως υποδηλώνει και το όνομά τους. Τα καρπούζια Goldeη έχουν έντονη κίτρινη σάρκα και λεπτή γεύση και είναι όμορφα όταν συνδυάζονται με τα κόκκινα καρπούζια.

Ιστορία του καρπουζιού
Τα καρπούζια λένε ότι προέρχονται από την Ινδία, μπορεί όμως να έχουν έρθει και από την τροπική Αφρική. Ήταν γνωστά στους αρχαίους Αιγύπτιους αλλά άγνωστα στην Ευρώπη ως το 13ο αιώνα. Από το 2.500 π.Χ. οι Αιγύπτιοι το μετέφεραν μαζί τους ως πηγή νερού. Δεν είχαν άδικο γιατί το καρπούζι περιέχει 92% νερό και 6% σάκχαρα και για αυτό αποτελεί ένα από τα πιο ενυδατικά τρόφιμα. Έγιναν το σύμβολο του μαρτυρίου του Αγίου Λαυρεντίου στην Ιταλία. Κάθε χρόνο, στις 10 Αυγούστου στη Φλωρεντία, ο άγιος των μαγείρων γιορτάζεται με ένα όργιο καρπουζοφαγίας.

 Οφέλη για την υγεία

  • Η εσωτερική σάρκα του καρπουζιού είναι κόκκινη (όπως και στις ντομάτες) λόγω της μεγάλης περιεκτικότητάς του σε λυκοπένιο, μία ισχυρά αντιοξειδωτική ουσία που προστατεύει τον οργανισμό κυρίως από τον καρκίνο του προστάτη. Όταν αγοράζουμε το καρπούζι πρέπει να το αφήνουμε σε θερμοκρασία δωματίου.
  • Το καρπούζι περιέχει επίσης σημαντική ποσότητα κιτρουλίνης. Λιγότερο γνωστή από τα άλλα αμινοξέα, η κιτρουλίνη συντίθενται στο σώμα από άλλα αμινοξέα και παίρνει μέρος σε πολλές χημικές δραστηριότητες του σώματος. Η κιτρουλίνη αντιδρά με τα ένζυμα του οργανισμού όταν καταναλώνεται σε μεγάλες ποσότητες και αλλάζει σε αργινίνη, ένα αμινοξύ που ωφελεί την καρδιά, το κυκλοφορικό και το ανοσοποιητικό. Ωστόσο η περισσότερη κιτρουλίνη-περίπου 60%- βρίσκεται στη φλούδα παρά στη σάρκα αλλά αυτό ποικίλλει.
  • Το καρπούζι επίσης αποτελεί εξαιρετική πηγή βιταμίνης C, βιταμίνης Α (β-καροτένιο), βιταμίνης Β6, βιταμίνης Β1 και καλή πηγή  καλίου, μαγνησίου και φυτικών ινών.

 Επιλογή, Συντήρηση, Χρήση

Πως διαλέγω καλό καρπούζι
Όταν αγοράζετε ένα καρπούζι, διαλέξτε ένα ώριμο, θα το καταλάβετε από το βάρος του, όσο πιο βαρύ είναι, τόσο πιο γινωμένο θεωρείται. Πρέπει να έχει συμμετρικό σφαιρικό σχήμα χωρίς χτυπήματα ή κοψίματα. Όταν το χτυπήσετε με δάχτυλά σας στη μία πλευρά του περίπου στο μέσο, ο ήχος του, να είναι βαθύς, μπάσος και να αισθανθείτε ότι δονείται, δεν πρέπει να ακούγονται σαν να είναι κούφια. Τέλος, γυρίστε το και βρείτε ένα σημείο (κηλίδα) πάνω στο καρπούζι που να είναι κίτρινο, όσο πιο κίτρινο είναι τόσο καλύτερα, όχι άσπρη ή πράσινο. Αυτό είναι το σημείο στο οποίο ακουμπούσε το καρπούζι στο έδαφος όταν ωρίμαζε και δεν αποκόπηκε πρόωρα από το φυτό. Αν είναι άσπρο ή πράσινο πιθανόν να το έχουν κόψει πρόωρα και να μην έχει ωριμάσει. Όταν αγοράζετε ένα καρπούζι που είναι ήδη κομμένο στη μέση από τη λαϊκή ή το σουπερμάρκετ, επιλέξτε η φλούδα του να είναι σκούρα σε χρώμα χωρίς να έχει καμία λευκή ράβδωση και τα κουκούτσια του να είναι σκούρα και όχι λευκά! Τα καρπούζια συχνά πωλούνται κομμένα σε φέτες. Μην αγοράζετε όσα έχουν ξεθωριασμένη σάρκα ή άσπρα κουκούτσια δεν είναι ακόμη ώριμα.

Πως να το συντηρείτε
Τα άκοπα καρπούζια αποθηκεύονται καλύτερα σε θερμοκρασίες από 10-20 ° C και αντέχει πάνω από 2 εβδομάδες σε δροσερό μέρος. Από την στιγμή που θα κοπεί το καρπούζι, θα πρέπει να διατηρείται στο ψυγείο τυλιγμένο με μεμβράνη συντήρησης τροφίμων και όχι κομμένο σε τεμάχια, διότι αφυδατώνεται και αλλοιώνεται η γεύση του. Μπορεί να διατηρηθεί για 3-4 μέρες στο ψυγείο.

Προτεινόμενος τρόπος κατανάλωσης
Το καρπούζι λοιπόν αποτελεί ένα ιδανικό φρούτο για το καλοκαίρι γιατί και μας δροσίζει αλλά και μας χαρίζει υγεία. Το καρπούζι το κόβετε σε φέτες και απολαμβάνετε ένα δροσιστικό επιδόρπιο. Δε θα πρέπει να ξεγελάει η ελαφριά του γεύση αφού έχει αρκετή φυσική ζάχαρη και έτσι η υπερκατανάλωσή του μπορεί να είναι επιβαρυντική για το βάρος μας. Επομένως μπορούμε να το εντάξουμε στη καθημερινή μας διατροφή αρκεί να καταναλώνεται με μέτρο. Οι κύβοι και οι μπάλες καρπουζιού αποτελούν εντυπωσιακή προσθήκη σε φρουτοσαλάτες. Μπορείτε, επίσης, να φτιάξετε υπέροχα σορμπέ ή γρανίτες ή ζελέ καρπούζι, αλλά και να το συνδυάσουμε με τυρί φέτα. Σε ορισμένες αφρικανικές  χώρες τα άγουρα καρπούζια χρησιμοποιούνται όπως τα κολοκυθάκια σε συνταγές λαχανικών. Με τη φλούδα του μπορείτε να φτιάξετε τουρσί ή να τη ζαχαρώσετε. Τα κουκούτσια ψήνονται και τρώγονται, αφού αφαιρέσετε το εξωτερικό περίβλημά τους.

 

Μια μέτρια μερίδα καρπούζι 280 γρ. περιέχει:

 

 Νερό

(gr.)

256

 Ενέργεια

(Kcal)

84

 Πρωτεΐνες

(gr.)

5.7

 Λιπαρά

(gr.)

3.5

 Υδατάνθρακες

(gr.)

74.8

 Φυτικές Ίνες

(gr.)  

1.1

 Ασβέστιο

(mg)

19.6

 Σίδηρο

(mg)

0.7

 Μαγνήσιο

(mg)

28

 Φώσφορο

(mg)

30.8

 Κάλιο

(mg)

314

 Νάτριο

(mg)

2.8

 Ψευδάργυρο

(mg)

0.3

 Βιταμίνη C

(mg)

22.7

 Θειαμίνη

(mg)

0.1

 Ριβοφλαβίνη

(mg)

0.1

 Νιασίνη

(mg)

0.5

 Βιταμίνη B-6

(mg)

0.1

 Βιταμίνη A 

(IU)

1593

 

 

Βιβλιογραφία:

Collins JK, Wu G, Perkins-Veazie P et al. Watermelon consumption increases plasma arginine concentrations in adults. Nutrition, Volume 23, Issue 3, March 2007.

Dimitrovski D, Bicanic D, Luterotti S et al. The concentration of trans-lycopene in postharvest watermelon: An evaluation of analytical data obtained by direct methods. Postharvest Biology and Technology, Volume 58, Issue 1, October 2010.

Edwards AJ, Vinyard BT, Wiley ER et al. Consumption of watermelon juice increases plasma concentrations of lycopene and beta-carotene in humans. J Nutr 2003 Apr;133(4):1043-50. 2003.

Perkins-Veazie P and Collins JK. Flesh quality and lycopene stability of fresh-cut watermelon. Postharvest Biology and Technology, Volume 31, Issue 2, February 2004.

Tlili I, Hdider C, Lenucci MS et al. Bioactive compounds and antioxidant activities of different watermelon (Citrullus lanatus (Thunb.) Mansfeld) cultivars as affected by fruit sampling area. Journal of Food Composition and Analysis, Volume 24, Issue 3, May 2011.

Τόνι Νζέιμ

Διαιτολόγος-Διατροφολόγος

Προφίλ