Ο ζεόλιθος (zeolite) είναι ένα ορυκτό το όνομα του οποίου προέρχεται από τις αρχαίες ελληνικές λέξεις Ζέω που σημαίνει βράζω και Λίθος που σημαίνει πέτρα, εξαιτίας της ιδιάζουσας αναβράζουσας εμφάνισης του ορυκτού λόγω της αποβολής νερού, κατά την υποβολή του σε θέρμανση. Οι ιδιότητες του ζεόλιθου καθώς και οι εφαρμογές του είναι τόσο σημαντικές που πολλοί τον χαρακτηρίζουν εκπληκτικό.
Οι ζεόλιθοι είναι κρυσταλλικά, ένυδρα αργιλοπυριτικά άλατα κατιόντων αλκαλίων και αλκαλικών γαιών, τα οποία αποτελούνται από τετράεδρα SiO4-4 και AlO4-5 που συνδέονται με τα άτομα οξυγόνου. Οι φυσικοί και οι συνθετικοί ζεόλιθοι είναι πορώδη υλικά, που χαρακτηρίζονται από την ικανότητα να αποβάλλουν και να προσλαμβάνουν νερό περίπου το 30% του βάρους τους με αντιστρεπτό τρόπο και να ανταλλάσσουν τα κατιόντα χωρίς σημαντικές αλλαγές στη δομή τους, δηλαδή λειτουργεί σαν σφουγγάρι. Η ανακάλυψη των ζεόλιθων και η μελέτη των ιδιαίτερων φυσικοχημικών τους ιδιοτήτων είχε σαν αποτέλεσμα την ευρεία χρήση τους στη βιομηχανία, στην οικοδομική, στην προστασία του περιβάλλοντος, στις ιχθυοκαλλιέργειες, τη γεωργία, την κτηνοτροφία και στην ιατρική από τα μέσα της δεκαετίας του 1960.
Οι ζεόλιθοι απαντούν ως γεωλογικά αποθέματα σε όλο τον κόσμο, ιδίως σε πετρώματα που τμηματικά ή στο σύνολό τους έχουν ηφαιστειογενή προέλευση. Η γεωγραφική κατανομή των ζεολιθικών κοιτασμάτων στον Ελληνικό χώρο εντοπίζεται κυρίως σε πολλές περιοχές της Θράκης. Κοιτάσματα απαντούν επίσης και σε αλλά νησιά του νοτιοανατολικού Αιγαίου και του Ιονίου πελάγους.
Οφέλη για την υγεία
Περισσότερο έναν αιώνα, ερευνητές και επιστήμονες σε πολλές χώρες έχουν πραγματοποιήσει εκτεταμένες μελέτες που επιβεβαιώνουν τα οφέλη της χρήσης του ζεόλιθου σε πολυάριθμες εφαρμογές για την υγεία.
Παρόλο που έχουν πραγματοποιηθεί πολυάριθμες μελέτες για τα οφέλη του ζεόλιθου στην υγεία, ελπίζουμε πως οι συνεχιζόμενες έρευνες θα μας διαφωτίσουν επιπλέον το ρόλο του στην ενίσχυση της φυσικής ανοσίας, την εξάλειψη των καρκίνων και άλλων ανοσοποιητικών διαταραχών. | ||
Η χρήση του ζεόλιθου στην κτηνοτροφία
Πολλοί ερευνητές έχουν αποδείξει ότι μια μικρή ποσότητα ζεόλιθου στις ζωοτροφές των ζώων (άλογα, βοοειδή, αιγοπρόβατα, πουλερικά και χοίρους) ως ενισχυτικό στη διατροφή τους, βοηθάει στην ταχύτερη ανάπτυξη τους, την αύξηση της παραγωγής κρέατος, γάλακτος, αυγών και όλων γενικά των προϊόντων που παράγουν και συγχρόνως τα προφυλάσσει από διάφορους επιβλαβείς παράγοντες, προσφέροντας τους καλή υγεία με απόλυτα φυσικό και ακίνδυνο τρόπο τόσο για τα ίδια όσο και για τους ανθρώπους που καταναλώνουν τα προϊόντα τους.
Η επιλόχεια υπασβεστιαιμία και η κέτωση είναι από τα πιο κοινά μεταβολικά νοσήματα των γαλακτοπαραγωγών αγελάδων. Τα τελευταία χρόνια, έχει διεξαχθεί ένας σημαντικός αριθμός πειραμάτων με σκοπό τον έλεγχο αυτών των ασθενειών με τη χρήση ζεόλιθων ως πρόσθετες ύλες ζωοτροφών. Τα αποτελέσματα των πειραμάτων αυτών είναι πολύ ελπιδοφόρα, αφού έχει παρατηρηθεί σημαντική μείωση της εμφάνισης υπασβεστιαιμίας και της κέτωσης, αλλά απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να καθοριστούν οι ακριβείς μηχανισμοί δράσης των ζεόλιθων.
Τα μηρυκαστικά (βοοειδή, πρόβατα, κατσίκες κλπ.) διαθέτουν μικροοργανισμούς στο στομάχι τους που μετατρέπουν το μη πρωτεϊνικό άζωτο (ΝΡΝ) σε αμμωνία και στη συνέχεια την αμμωνία σε αμινοξέα, τα οποία στη συνέχεια μετατρέπονται σε πρωτεΐνες. Η παρουσία υψηλών αναλογιών μη πρωτεϊνικού αζώτου στην σίτιση των ζώων δημιουργεί μεγάλες ποσότητες αμμωνίας που απορροφούνται από το αίμα και οδηγούν σε διαφοροποίηση της βάσης ισορροπίας των οξέων του αίματος. Ο φυσικός ζεόλιθος, σύμφωνα με πειράματα, έχει την ιδιότητα να προσροφά επιλεκτικά μέχρι και 15% την αμμωνία, με αποτέλεσμα να μειώνει την τοξικότητα της ουρίας και να βελτιώνει την αξιοποίηση της ουρίας ως πρόδρομο ουσία σύνθεσης πρωτεϊνών.
Τα συμπληρώματα διατροφής συνθετικού ζεόλιθου Α (κατά 0,75% ή 1,5%) σε κοτόπουλα που εκτρέφονται για την παραγωγή κρέατος (κοτόπουλα πάχυνσης) με ανεπαρκή ή οριακά επίπεδα ασβεστίου, έχει σαν αποτέλεσμα την αύξηση της ασβεστοποίησης των οστών. Κατά συνέπεια, η ενσωμάτωση ζεόλιθου Α στη διατροφή των πουλερικών ασκεί μια σαφή ευεργετική επίδραση στη μείωση της εμφάνισης δυσχονδροπλασίας στην κνήμη.
Ζεόλιθος δοσολογία
Ο ζεόλιθος και κυρίως ο ζεόλιθος Θράκης διατίθεται σε φαρμακεία σε μορφή κάψουλας (δισκίου), σκόνης ή υγρή μορφή και προτείνεται η ταυτόχρονη λήψη τους διότι συνεργούν και ενισχύουν περισσότερο την αποτελεσματικότητά του. Δεν έχει καμία γεύση ή οσμή και μπορεί να λαμβάνεται με άδειο στομάχι. Προτιμότερο είναι να ξεκινά κάποιος με χαμηλή δοσολογία ώστε να φτάσει το ένα γραμμάριο την ημέρα. Η ημερήσια δόση του ζεόλιθου σε σκόνη που είναι 1γρ., θα πρέπει να το φτάσει κανείς σταδιακά, ξεκινώντας με 0,3-0,5γρ τις πρώτες 15 ημέρες και αυξάνοντας σταδιακά τη δοσολογία, διάρκειας περίπου 50 ημερών 2 φορές κάθε έτος θεωρείται απολύτως επαρκής για την αποτοξίνωση του οργανισμού.
Δόση ζεόλιθου για αποτοξίνωση: Η δόση αποτοξίνωσης με υγρό ζεόλιθο είναι 10 σταγόνες 3 φορές την ημέρα ή 1 δόση σκόνης 3 φορές την ημέρα. Αυτή η δόση αποτοξίνωσης διαρκεί για περίπου 4-9 εβδομάδες και στη συνέχεια λαμβάνεται η δόση συντήρησης.
Δόση ζεόλιθου για συντήρηση: Όταν το σώμα είναι απαλλαγμένο από τις τοξίνες, η δόση μπορεί να πέσει σε μια δόση συντήρησης από 3 έως 5 σταγόνες 3 φορές την ημέρα. Μπορείτε επίσης για ευκολία να προσθέσετε την συνολική ποσότητα του υγρού ζεόλιθου σε ένα μεγάλο μπουκάλι με νερό και να το καταναλώσετε κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Ειδική υψηλή δόση ζεόλιθου: Για τα άτομα με σοβαρές ασθένειες, προτείνεται η δόση σε δύο ή τρεις σταγόνες στο νερό κάθε ώρα ή 15 σταγόνες 3 ή 4 φορές την ημέρα. Σε αυτή τη δοσολογία, ένα μπουκάλι υγρού ζεόλιθου διαρκεί περίπου μια εβδομάδα.
Δόσεις ζεόλιθου σε παιδιά: προτείνεται δόση 2 ή 3 σταγόνες 3 φορές την ημέρα, ανάλογα με το σωματικό βάρος, και στη συνέχεια μια μικρότερη δόση συντήρησης. Μπορείτε εύκολα να προσθέσετε τον υγρό ζεόλιθο σε σχολικά γεύματα τους.
Ζεόλιθος ασφάλεια και παρενέργειες
Σύμφωνα με μελέτες η χρήση συμπληρώματος ζεόλιθου είναι εξαιρετικά ασφαλής και μη τοξικός σε οποιοδήποτε επίπεδο. Τα ίχνη του ζεόλιθου εξαλείφονται εντελώς από το σώμα μέσα σε 6 με 8 ώρες χωρίς να αφήνει κανένα κατάλοιπο.
Όσον αφορά τις παρενέργειες του ζεόλιθου, η εισπνεόμενη σκόνη ζεόλιθου μπορεί να προκαλέσει μεσοθηλίωμα, μια μορφή καρκίνου του πνεύμονα.
Ο ζεόλιθος μπορεί να δράσει ως ανοσοκατασταλτικό, μειώνοντας την ανοσολογική δραστηριότητα.
Επίσης μπορεί να αποβάλλει πολύτιμα ορυκτά από το σώμα και να μειώσει την αποτελεσματικότητα ορισμένων φαρμάκων, όπως της ασπιρίνης.
Επιπλέον, λόγω της αποβολής των τοξινών, ένα ελάχιστο ποσοστό χρηστών ζεόλιθου (περίπου 1%), έχει αναφέρει ήπιο πόνο στους μύες, κεφαλαλγία, εξάνθημα και αίσθηση κακουχίας στα πρώτα στάδια της αποτοξίνωσης. Οι παρενέργειες αυτές οφείλονται στην έντονη αποτοξίνωση που προκαλεί ο ζεόλιθος και αντιμετωπίζονται με διακοπή της χρήσης του για μερικές ημέρες ή με μείωση της ποσότητας πρόσληψης.
Τέλος, άλλη παρενέργεια είναι η αφυδάτωση που δημιουργείται με την αποβολή των τοξινών, αλλά αυτό δεν θα συμβεί εάν πίνουμε τουλάχιστον 8-10 ποτήρια νερό την ημέρα, χωρίς να προσμετρούνται τα ροφήματα όπως καφές, τσάι, αναψυκτικά κ.α.
Τα παιδιά ζουν στο ίδιο τοξικό περιβάλλον με τους ενήλικες, αλλά, επειδή ο οργανισμός τους βρίσκεται σε ανάπτυξη, είναι πιο ευαίσθητα στις τοξικές επιδράσεις από ό, τι οι ενήλικες. Ο φυσικός ζεόλιθος θεωρείται ασφαλής για τα παιδιά και επιπλέον μπορεί να είναι επωφελής για τους κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης τους. Παρόλα αυτά δώστε τους μικρότερη δόση σε αναλογία με το βάρος τους από η δόση που προτείνεται για τους ενήλικες.
Αν και ανεπίσημα στοιχεία χρήσης ζεόλιθου στην Ασία υποδηλώνουν ότι είναι ασφαλής κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού, η ασφάλεια του σε έγκυες και θηλάζουσες γυναίκες δεν έχει αποδειχθεί σύμφωνα με μελέτες. Ωστόσο, ο FDA θεωρεί ότι ο ζεόλιθος να είναι ασφαλής για όλους. Όλοι οι φυσικοί ζεόλιθοι είναι μη τοξικοί, και δεν υπάρχει συσσώρευση στο σώμα.
Ivkovic S, Deutsch U, Silberbach A, Walraph E, Mannel M. Dietary supplementation with the tribomechanically activated zeolite clinoptilolite in immunodeficiency: effects on the immune system. 2004 Mar-Apr;21(2):135-47. Zarkovic N, Zarkovic K, Kralj M, et al. Anticancer and antioxidative effects of micronized zeolite clinoptilolite. Anticancer Res. 2003;23:1589-1595. James L Flowers, Stewart A Lonky, Erik J Deitsch. Clinical evidence supporting the use of an activated clinoptilolite suspension as an agent to increase urinary excretion of toxic heavy metals. 4 November 2009. D. Papaioannou, P.D. Katsoulos, N. Panousis, H. Karatzias. The role of natural and synthetic zeolites as feed additives on the prevention and/or the treatment of certain farm animal diseases: A review. 28 June 2005 Nagender Reddy Panyala, Eladia María Peña-Méndez, Josef Havel. Silver or silver nanoparticles: a hazardous threat to the environment and human health? June 2008, 6: 117–129, 2008 Φιλιππίδης Α.Α. 2002: Εφαρμοσμένη και περιβαλλοντική γεωχημεία. Θεσσαλονίκη, Υπηρεσία Δημοσιευμάτων Α.Π.Θ Alam H.B., Chen Z., Jaskille A., Querol R.I.L.C., Koustova E., Inocencio R., Conran R., Seufert A., Ariaban N., Toruno K., Rhee P. 2004: Application of zeolite hemostatic agent achives 100% survival in a lethal model of complex groin injury in swine. J. Trauma 56: 974-983. Simon-Carballo R., Rodrigues-Fuentes G., Urbina C., Fleitas A. 2001: Study of the reaction of a Ca-clinoptilolite and human bile. In: Studies in surface science and catalysis 135. Zeolites and mesoporous materials at the dawn of the 21st century. Galarneau A., Di Rienzo F., Fajuala F., Vedrine J. (Eds.), Elsevier Science B.V., pp 170. Rodrigues-Fuentes, G., M.A., Barrios, A., Irainoz, I., Perdomo and B., Cedré, 1997: Enterex: Anti-diarrheic drug based on purified natural clinoptilolite. Zeolites 19: 441-448.
